Parkinson – choroba nie tylko osób starszych
Parkinson należy do grupy chorób tak zwanych neurodegeneracyjnych, w przebiegu których dochodzi do uszkodzenia neuronów, czyli głównego budulca układu nerwowego. W przypadku tej choroby dochodzi do zanikania i uszkodzenia neuronów, które są odpowiedzialne za produkcję dopaminy. Dopamina jest jednym z najważniejszych neuroprzekaźników, które przekazują sygnały między komórkami nerwowymi. Ma to ogromny wpływ na koordynację ruchową, ciśnienie krwi, napięcie mięśniowe, procesy emocjonalne oraz wydzielanie hormonów. Choroba Parkinsona jest chorobą układu nerwowego, na którą zapadają osoby w różnym wieku, a która kojarzona jest przede wszystkim z drżeniem rąk. Jakie są inne objawy Parkinsona? Przedstawiamy je poniżej.
Pierwsze objawy choroby Parkinsona
Kluczowe jest wczesne wykrycie choroby, ponieważ może ona bardzo wpływać na jakość życia. Nie jest to łatwe, ponieważ na początku nie występują typowe objawy dla choroby Parkinsona np. zaparcia, zaburzenia snu, depresja, słaby węch. Choroba może rozwijać się latami i nie daje na początku wyraźnych objawów.
Pierwszym wyraźnym objawem choroby Parkinsona jest drżenie jednej ręki, które jest mniejsze podczas ruchu, a bardziej uaktywnia się podczas spoczynku. Drżenie może występować również w innych obszarach ciała: nogi, usta, policzki, głowa i tułów. Następny objaw, na który należy zwrócić uwagę to sztywnienie mięśni, osłabione i spowolnione ruchy. Osoby, u których choroba Parkinsona zaczyna postępować, mają kłopot z wyrażaniem emocji na twarzy, pochyloną postawą, często chodzą małymi kroczkami i rzadko mrugają oczami.
Kolejnymi objawami choroby Parkinsona, które nie są kojarzone tylko z tą chorobą są:
- uczucie zmęczenia
- uczucie osłabienia,
- dyskomfort oraz bóle mięśni,
- słaba koordynacja ruchowa.
Jeżeli ktoś w rodzinie lub wśród bliskich zmaga się z podobnymi objawami chorobowymi, warto wybrać się na konsultację lekarską w celu odpowiedniej diagnostyki.
Choroba Parkinsona – typowe objawy
Ze względu na lekceważenie pierwszych objawów, choroba Parkinsona jest dość późno diagnozowana, zazwyczaj dopiero, gdy występują typowe objawy i jest w zaawansowanym momencie. Wówczas występują już klasyczne objawy dla tej choroby:
- trudności z utrzymaniem równowagi ciała, zaburzenia w chodzeniu,
- drżenie mięśni podczas ruchu,
- sztywność mięśni – ból rąk oraz nóg, dyskomfort podczas poruszania się, sztywnienie mięśni szyi i tułowia,
- spowolnione ruchy – problemy z wykonywaniem podstawowych czynności np. ubieranie się, mówienie,
- brak możliwości przyspieszenia wykonywania danej czynności,
- częstsze oddawanie moczu,
- spadki ciśnienia krwi,
- podwójne widzenie,
- zespół niespokojnych nóg – zwłaszcza porą nocną,
- apatia, uczucie otępienia,
- zaniki pamięci,
- stany lękowe,
- depresja,
- urojenia lub omamy.
Mimo, że choroba Parkinsona charakteryzuje się typowymi objawami, to postawienie jednoznacznej diagnozy nie jest prostym zadaniem. Gdy zauważymy u siebie lub u osoby bliskiej powyższe symptomy, warto skonsultować się z lekarzem rodzinnym, który wystawi skierowanie do lekarza specjalisty – w tym przypadku do neurologa. Neurolog w celu postawienia właściwej diagnozy powinien zlecić (oprócz podstawowych badań) badanie obrazowe głowy, czyli rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową. Dzięki tym badaniom można wykluczyć inne choroby, sprawdza się poziomy witaminy D i B12 oraz poziomy hormonów tarczycy i testosteronu. Aby postawić właściwą diagnozę wykonuje się również szereg innych specjalistycznych badań.
Przebieg leczenia choroby Parkinsona
Leczenie powinno rozpocząć się jak najszybciej po postawieniu diagnozy. Pacjentowi zazwyczaj zaleca się leki z grupy aminokwasów, które są prekursorem dopaminy i są skuteczne w leczeniu. Dzięki tym lekom w organizmie człowieka powstaje pożądany neuroprzekaźnik, czyli dopamina. Zmniejsza ona sztywność mięśni oraz ich drżenie.
W kolejnym etapie choroby często podaje się dodatkowe substancje, które mają pobudzać receptory, na które działa dopamina. Niestety zdarza się, że leki nie dają oczekiwanego efektu, a jedynie spowalniają proces choroby. W ostatecznych przypadkach stosuje się leczenie chirurgiczne, wówczas neurochirurg może zastosować stymulację określonych miejsc w mózgu. Jednak decyzja, czy podjąć takie leczenie, zależy od stanu pacjenta oraz wielu innych czynników.
Ruch przy chorobie Parkinsona
Bardzo istotny podczas leczenia choroby Parkinsona jest ruch. Warto skonsultować się z odpowiednim specjalistą, który oceni stan chorego oraz jego możliwości w zakresie ruchu. Indywidualnie dobrany trening powinien być dopasowany do stopnia zaawansowania choroby. Często zalecane są ćwiczenia takie jak:
- nordig walking,
- pływanie,
- taniec,
- spacery,
- zaciskanie dłoni z pomocą małej piłeczki.
Uprawianie sportu daje wiele korzyści osobom chorującym na Parkinsona. Warto, aby chory nie rezygnował z aktywności, ponieważ przynoszą one wiele korzyści:
- dobry nastrój,
- lepszą pamięć,
- poprawę sprawności ruchowej,
- niwelowanie bólu mięśni,
- zmniejszenie sztywności ciała,
- zmniejszenie występowania zaparć.
Osoby chorujące na Parkinsona często potrzebują pomocy innych osób, rodziny lub specjalistów. Mimo wszystko pozwólmy im w miarę możliwości funkcjonować samodzielnie dla ich własnego zdrowia psychicznego. Z biegiem lat na pewno będą potrzebować pomocy np. przy ubieraniu się, spożywaniu posiłków i chodzeniu. Może to stać się uciążliwe dla członków rodziny, wówczas warto zwrócić się o pomoc do specjalistów, którzy pomogą funkcjonować choremu w życiu codziennym bez nadmiernego obciążania osób bliskich.
