Wiele osób starszych cierpi na bezsenność, zazwyczaj pojawia się ona po 60. roku życia. Niestety problem zaburzeń snu często jest bagatelizowany. W takim razie ile snu potrzebuje osoba starsza? I w jaki sposób leczyć zaburzenia snu? Poniżej kilka wskazówek.
Ile snu potrzebuje osoba starsza?
Niestety bezsenność u seniorów to coraz częściej występujący problem. Szacuje się, że prawie co druga osoba starsza zmaga się z zaburzeniami snu. Wiadomym jest, że potrzeba snu zmienia się wraz z wiekiem, jednak warto zadbać o odpowiednią ilość snu, aby nie zakłócić prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Warto zauważyć, że największe zmiany pojawiają się między 60. a 70. rokiem życia:
- Sen osób starszych staje się bardziej płytki, mimo, że jego całkowity czas wcale nie jest krótszy. Dzieje się tak przez zmiany w strukturze snu oraz przez procesy starzenia się zachodzące w organizmie człowieka.
- Faza głębokiego snu jest bardzo krótka i bardzo łatwo można wybudzić seniora najdrobniejszymi dźwiękami.
- Osoby starsze mają problemy z zasypianiem, jednak większym kłopotem są nocne pobudki, które powodują jeszcze większe trudności z zaśnięciem.
- Częste drzemki w ciągu dnia powodują zmniejszenie ilości snu w nocy.
Dodatkowo seniorzy są bardziej przewrażliwieni na zewnętrzne czynniki, które mogą zakłócać sen. Mowa tu o np. zbyt ciepłym pomieszczeniu, w którym się śpi, chrapiącym partnerze, niewygodnym łóżku – te czynniki mogą przeszkadzać osobie starszej w komfortowym śnie. Ponadto stres, problemy ze zdrowiem psychicznym, samotność, konflikty rodzinne, zbyt mała aktywność w ciągu dnia mogą mieć negatywny wpływ na jakość snu.
Przyczyny zaburzeń snu u osób starszych
Najczęściej występujące przyczyny zaburzeń snu u starszych osób to:
- depresja,
- choroby somatyczne,
- nieleczony ból,
- unieruchomienie w łóżku,
- efekty uboczne leków,
- niekorzystne środowisko otaczające miejsce zamieszkania (temperatura, hałas),
- nykturia – oddawanie moczu w nocy,
- brak aktywnego życia w ciągu dnia.
Bezsenność niesie za sobą również inne zaburzenia np. zespół niespokojnych nóg. Czasem przyczynami bezsenności mogą być także skutki uboczne zażywanych leków, niedobór żelaza, choroby psychiczne lub somatyczne oraz wprowadzone nowe leki, które mogą zakłócać spokojny sen.
Przebieg leczenia bezsenności u osoby starszej
Osoby, które zmagają się z nieustanną bezsennością wymagają odpowiedniego leczenia. Na początku trzeba rozpocząć od poznania podstawowych zasad higieny snu. Higieną snu nazywamy tworzenie optymalnych warunków do spokojnego wypoczynku.
Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych zasad:
- Pokój, w którym się śpi powinien być zaciemniony. Nie należy umieszczać w sypialni telewizora, który emituje niebieskie światło zakłócające zdrowy sen oraz obniża poziom melatoniny.
- Odpowiednio dobrany materac lub łóżko pozwoli na spokojny i komfortowy sen.
- Cisza i spokój w pokoju – hałas negatywnie wpływa na autonomiczny układ nerwowy oraz doprowadza do sytuacji stresowych, przez co człowiek nie może spokojnie zasnąć.
- Zegarek lub budzik powinien stać w takim miejscu, aby nie można było ciągle na niego patrzeć.
- Optymalna temperatura w pokoju – powinno być dość chłodno i wilgotno w pomieszczeniu, wówczas jakość snu jest znacznie lepsza.
- Lekka kolacja – nie należy spożywać dużych ilości jedzenia przed snem, nie powinno się również pić kawy oraz alkoholu.
Jeżeli wprowadzenie zasad higieny snu nie przynosi oczekiwanych rezultatów, a brak snu niekorzystnie wpływa na codzienne funkcjonowanie, wówczas można zastanowić się nad lekami na bezsenność. Najlepszym wyborem są produkty ziołowe, które są bezpieczne dla osoby starszej oraz dobrze tolerowane przez organizm. Właściwy dobór preparatu zależy od wieku, ryzyka wystąpienia skutków ubocznych oraz tolerancji przy połączeniu z innymi farmaceutykami, które senior zażywa codziennie.
Jednym z najbardziej popularnych farmaceutyków, jakie są polecane przy zaburzeniach snu jest melatonina. Jest to lek, który bazuje na naturalnej substancji, która reguluje rytm snu oraz czuwania, jest to więc idealna opcja dla osób starszych. Silniejsze leki nasenne, które mogą przepisywać na receptę jedynie lekarze, nie wywołują fizjologicznego snu. Ponadto środki nasenne mogą uzależniać, dlatego należy je zażywać ze szczególną ostrożnością.
Leczenie zaburzeń snu u osób starszych jest konieczne, jeżeli negatywnie wpływają one na samopoczucie w ciągu dnia. Każdy senior, który czuje się ponadprzeciętnie przemęczony, nie może w normalny sposób wykonywać codziennych czynności, powinien zgłosić się do lekarza. Dzięki profesjonalnej pomocy osoba starsza będzie mogła nadal cieszyć się witalnością oraz codziennym życiem.
